CARI เข้ารับรางวัลนวัตกรรมที่มีความโดดเด่นด้านบริการภาครัฐ ระดับจังหวัด ประจำปี 2564
วันที่ 27 กันยายน 2564 สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดย ศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว รักษาการผู้อำนวยการสถาบันวิจัยฯ พร้อมด้วย รศ.ดร.วัชรินทร์ ลอยลม กรรมการและเลขานุการสถาบันวิจัยฯ เข้ารับรางวัลหน่วยงานที่มีนวัตกรรมที่มีความโดดเด่นด้านบริการภาครัฐ ระดับจังหวัด ประจำปี 2564 ในผลงานเรื่อง “Isan Cohort นวัตกรรมเพื่อคนไทยต้านภัยมะเร็งท่อน้ำดี” จาก ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น ณ ห้องประชุมแก่นเมือง ศาลากลางจังหวัดขอนแก่น ชั้น 1 (หลังใหม่)
ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า “จังหวัดขอนแก่นได้พัฒนาการให้บริการโดยมุ่งสู่ความเป็นเลิศด้านการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ การบริการภาครัฐอย่างต่อเนื่อง โดยในปี พศ. 2561 เป็นต้นมา จังหวัดขอนแก่นได้รับรางวัลคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ 4 ปีติดต่อกัน ได้มีการรักษามาตรฐานการเป็นระบบราชการ 4.0อย่างต่อเนื่อง จากความมุ่งมั่นของจังหวัดขอนแก่นในการพัฒนาองค์การและพัฒนาระบบ
การให้บริการประชาชนเพื่อขับเคลื่อนระบบราชการที่มีขีดสมรรถนะสูงและทันสมัยเทียบเท่าสากล โดยยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วม และบริหารราชการด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีดิจิทัล จังหวัดขอนแก่นจึงได้รับรางวัลด้านพัฒนาองค์การและการให้บริการระดับประเทศ โดยผ่านกลไกการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม โดยในปี พ.ศ. 2564 จังหวัดขอนแก่นได้รับรางวัลระดับประเทศ จำนวน 7 ผลงาน และมีผลงาน/นวัตกรรมที่มีความโดดเด่นด้านบริการภาครัฐ และการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วมที่ผ่านการคัดเลือกระดับจังหวัดอีก จำนวน 33 ผลงาน
สำหรับผลงานที่ได้รับประกาศเกียรติบัตรในครั้งนี้ ขอแสดงความชื่นชมยินดีกับหน่วยงานทั้ง 33 ผลงาน ที่สามารถดำเนินการให้บรรลุผลสำเร็จ ตอบสนองในถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ แสดงถึงพลังสามัคคี การดำเนินการตามหลักธรรมาภิบาลหรือหลักการบริหารจัดการบ้านเมืองที่ดีร่วมกัน สามารถสร้างความภาคภูมิใจ สร้างความพอใจให้กับหน่วยงานและบุคลากรของหน่วยงาน และสิ่งที่รักษาก็คือ ผลงานที่หน่วยงานทำ นำไปขยายผลต่อ ยอด สามารถเผยแพร่เป็นต้นแบบให้แก่หน่วยงานอื่น ๆ และนี่เป็นเพียงความสำเร็จที่เริ่มต้น ขอให้สรรสร้างพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ ๆ อย่างต่อเนื่อง”
Isan Cohort เป็นซอฟต์แวร์สำหรับใช้งานผ่านอินเตอร์เน็ต (web application) ใช้งานผ่านเว็ปไซต์ www.cascap.in.th โดยที่ผู้ใช้ไม่ต้องติดตั้งโปรแกรมใดๆ เพิ่มเติม เป็นเครื่องมือที่หน่วยบริการสุขภาพใดๆ ในประเทศไทย สามารถสมัครเข้าใช้งานได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เพื่อการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา (epidemiological surveillance) สำหรับเฝ้าระวังด้านพฤติกรรมเสี่ยงพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ด้านการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ ด้านความผิดปกติเนื้อตับและท่อน้ำดี และด้านการป่วยด้วยมะเร็งท่อน้ำดี สำหรับประชาชนชาวอีสานและบางจังหวัดของภาคอื่นๆ ที่เป็นกลุ่มเสี่ยง โดยใช้ประชาชนเป็นศูนย์กลางอย่างไม่มีพรมแดนระหว่างหน่วยบริการสุขภาพ กล่าวคือรองรับการแลกเปลี่ยนข้อมูลสุขภาพระหว่างหน่วยงานแบบไร้รอยต่อ (health information exchange without border) ดังนั้น Isan Cohort จึงไม่เพียงเป็นฐานข้อมูลอาสาสมัครการวิจัย Cohort study แบบที่รู้จักกันทั่วไป และไม่เพียงเป็นเครื่องมือในการจัดการข้อมูล (data management tools) เท่านั้น หากแต่เป็นระบบที่รองรับ 1) การจัดการฐานข้อมูลตามมาตรฐานสากล รองรับ 2) การให้บริการสุขภาพซึ่งสนับสนุนทั้งการให้บริการตามปกติและเป็นเครื่องมือสำหรับบุคลากรสาธารณสุขใช้ดำเนินงานตามขั้นตอนของโครงการคัดกรองพยาธิใบไม้ตับและรักษามะเร็งท่อน้ำดี (CASCAP: Cholangiocarcinoma Screening and Care Program) ได้อย่างเป็นระบบ ภายใต้มาตรฐานเดียวกัน (CASCAP Protocol) รองรับ 3) การติดตามและประเมินผล และรองรับ 4) ระบบการวิจัย
Isan Cohort มิได้เป็นเพียงฐานข้อมูล หากแต่เป็นทั้งเครื่องมือและเวทีสำหรับนัตกรรมต้านภัยพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีอันเป็นสาเหตุการตายของชาวอีสานที่ตายด้วยโรคนี้ที่มีจำนวนมากที่สุดในโลกมายาวนานหลายทศวรรษ บังเกิดฐานข้อมูลที่มีจำนวนสมาชิกกลุ่มเสี่ยงและผู้ป่วยที่มากที่สุดในโลก นวัตกรรมนี้ได้รับการออกแบบให้ตอบโจทย์ของผู้กำหนดนโยบาย ผู้ให้บริการสุขภาพ นักวิจัย นักวิชาการ ตลอดจนผู้ป่วยและประชาชน ให้ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพได้อย่างยาวนาน จึงอาจกล่าวได้ว่า Isan Cohort เป็นมรดกของชาติ ทั้งปัจจุบัน และชนรุ่นหลัง ที่จะเข้ามาดูแล และเก็บเกี่ยวองค์ความรู้ ที่ได้จากข้อมูลการเปลี่ยนแปลงระยะยาว ด้านสุขภาพ เพื่อกำหนดมาตรการแก้ไขปัญหาพยาธิใบ้ไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีได้อย่างมีประสิทธิภาพและบังเกิดประสิทธิผล
ภาพ/ข่าว : ปณิธาน ศรีบุญเรือง