CARI แลกเปลี่ยนเรียนรู้การตัดวงจรพยาธิใบไม้ตับและอาหารปลอดภัยร่วมกับแกนนำสุขภาพในเขตเทศบาลตำบลมัญจาคีรี
เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2564 สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี นำโดย นส.สุปราณี วรพันธ์ ผู้จัดการโครงการ พร้อมด้วยคณะทำงาน เข้าร่วมกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้การตัดวงจรพยาธิใบไม้ตับร่วมกับแกนนำสุขภาพในเขตเทศบาลตำบลมัญจาคีรี อ.มัญจาคีรี จ.ขอนแก่น ณ ศูนย์แสดงสินค้า OTOP เทศบาลตำบลมัญจาคีรี อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น มีแกนนำสุขภาพจาก 7 ชุมชน ในเขตเทศบาลตำบลมัญจาคีรีเข้าร่วมกิจกรรม จำนวนกว่า 50 คน โดยได้รับเกียรติจาก นายทองม้วน แสนเสาร์ รองนายกเทศมนตรี ตำบลมัญจาคีรี เป็นประธานในพิธีเปิด กิจกรรมในครั้งนี้เป็นการอบรมโครงการตรวจคัดกรองโรคพยาธิใบไม้ตับและโรคมะเร็งท่อน้ำดี ภายใต้โครงการพระราชดำริด้านสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564
โดยกิจกรรมดังกล่าวเริ่มด้วยการบรรยายให้ความรู้ หัวข้อ “ทำอย่างไร ให้อาหารปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ” โดย อ.นพ.ณัฐพล เอโกบล ภาควิชาปรสิตวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยเป็นการบรรยายให้ความรู้เกี่ยวกับวงจรชีวิตพยาธิใบไม้ตับ ประเภทของปลาที่เสี่ยงพยาธิใบไม้ตับ วิธีการทำให้อาหารจากปลาปลอดจากพยาธิใบไม้ตับ และวิธีการทำให้ปลาร้าปลาส้มปลอดพยาธิใบไม้ตับ โดยวิทยากรเปิดให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน และเปิดให้ซักถามข้อสงสัย จากนั้น เป็นการบรรยายให้ความรู้ หัวข้อ “โรคพยาธิใบไม้ตับกับการเกิดโรคมะเร็งท่อน้ำดี” โดย นางสาวสุปราณี วรพันธุ์ สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยเป็นการบรรยายให้ความรู้เกี่ยวกับความเชื่อมโยงของพยาธิใบไม้ตับกับมะเร็งท่อน้ำดี กลไกการเกิดมะเร็งท่อน้ำดีอันมีสาเหตุจากพยาธิใบไม้ตับ การตรวจคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี และโครงการวิจัยท้าทายไทย : ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับ โดยวิทยากรเปิดให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน และเปิดให้ซักถามข้อสงสัย
จากนั้นเป็นกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ หัวข้อ “การตัดวงจรพยาธิใบไม้ตับอย่างยั่งยืน” โดย นายปณิธาน ศรีบุญเรือง และนายธนาราช คงคารักษ์ สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยเป็นกิจกรรมทบทวนและสรุปแนวทางการป้องกันแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในชุมชน รวมถึงการเปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเสนอแนะและซักถามข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อที่จะให้แกนนำสุขภาพที่เข้าร่วมกิจกรรมในวันนี้ สามารถนำเององค์ความรู้และแนวทางการแก้ไขปัญหาไปขยายผลต่อยอดให้ความรู้กับประชนในพื้นที่ของเทศบาลตำบลมัญจาคีรีต่อไป
การแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีนั้นจะขับเคลื่อนให้งานสำเร็จโดยภาครัฐอย่างเดียวไม่ได้ ต้องอาศัยความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคประชาสังคม ต้องบูรณาการการแก้ไขปัญหาร่วมกันหลายหน่วยหลายองค์กร เพื่อให้งานสัมฤทธิ์ผลและมีความต่อเนื่องยั่งยืน การจะดำเนินการแต่เพียงในโรงพยาบาลหรือบุคลากรทางสุขภาพด้วยการตั้งรับเพียงอย่างเดียว ไม่เพียงพอที่จะแก้ไขปัญหาให้หมดไปได้ ทุกฝ่ายต้องร่วมกันแก้ไขปัญหาสุขภาพนี้ร่วมกันจากต้นน้ำไปจนสุดปลายน้ำอย่างบูรณาการ ตั้งแต่การตัดวงจรชีวิตพยาธิใบไม้ตับ ลดการแพร่กระจายสิ่งปฏิกูลตามแหล่งน้ำ กำจัดพยาธิใบไม้ตับในสัตว์รังโรค จัดการอาหารจากปลาวงศ์ตะเพียนให้อาหารปลอดภัย การเพิ่มภูมิคุ้มกันทางองค์ความรู้และการป้องกันให้แก่เยาวชน การจัดการข้อมูลสุขภาพอย่างเป็นระบบสามารถติดตามผลได้ การคัดกรองและรักษาตั้งแต่เริ่มต้น เพื่อเพิ่มโอกาสในการรักษาและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย เมื่อเราสามารถลดอัตราผู้ติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับลงได้และสามารถผลักดันให้กลุ่มเสี่ยงเข้ารับการคัดกรองและเข้ารับการรักษาได้แล้ว จะเป็นการช่วยลดการสูญเสียทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน
ภาพ/ข่าว : นายปณิธาน ศรีบุญเรือง